کد مطلب:37588 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:18

گنجینه پرسمان » اهل بيت

در مورد حديث امام صادق(ع) پس از قيامت كبري و حشر همه موجودات، خداوند انسانهايي را ميآفريند كه روي زمين او را خالصانه پرستش ميكنند و زمين هر كس روي پشت او حمل ميشود توضيحات تكميلي را مرقوم فرماييد.

در اين مورد علامه مجلسي روايات متعددي نقل كرده كه مضمون تمامي روايات اين است كه چون خداوند عمر خَلق و جهان را به پايان رسانيد و بهشتيان ساكن بهشت و دوزخيان در دوزخ جا گرفتند، غير از اين عالَم، عالَمي ديگر از نو خلق كند و خَلقي را بدون مذكّر و مؤنث بيافريند تا توحيد او گويند و وي را نيايش كنند. نيز براي ايشان غير از اين زمين، زميني بيافريند كه آنها را در خود جاي دهد و غير از اين آسمان، آسماني خلق كند كه بر آنان سايه افكند. سپس در آخر روايات، امام خطاب به جابر ميفرمايد: شايد ميانديشي خداوند همين عالم را آفريده است. نيز فكر ميكني كه خداوند غير از شما بشري نيافريده است. آري به خدا قسم! خداوند هزار هزار عالم و هزار هزار آدم آفريده است كه تو در آخرين عالَم آن عوالم و آخرين آدم آن هستي، يعني تو در آخرين سلسله اين موجودات هستي.(1)

حديثي كه به آن اشاره كرديد، به آن صورت در كتابهاي روايي يافت نشد، بلكه امام صادق(ع) ميفرمايد: بعد از قيامت كبري و حشر موجودات، به گمان من خداوند گروه ديگري را خلق ميكند كه او را عبادت كنند.

شايد دليل اين كه امام با قاطعيت اين مطلب را بيان نكرده، به خاطر تقيه بوده است.

آن چه در سؤال مطرح كردهايد، در روايات ديگر از امام باقر(ع) مطرح شده است كه در ابتداي پاسخ بيان كرديم، البته در ذيل آن روايت بيان شده انسانهاي اين عالم، آخرين آن سلسله هستند، به همين خاطر نميتوان در اين مورد، نظر خاصي ارائه نمود. انديشمندان اسلامي متعرض اين بحث نشدهاند و اخبار و احاديث وارد در اين موضوع به حدي نيست كه موجب يقين شود. در اصول اعتقادات به اخبار واحد نميتوان اكتفا كرد.

پي نوشتها:

1. توحيد صدوق، چ جامعه مدرسين، ص 277، حديث 2؛ بحارالأنوار، ج 54، ص 321، حديث 3 و ج 8، ص 374.